TARİHÇE
İlçemiz tarihi hakkında pek fazla bir bilgi bulunmamasına rağmen, İlçemizin tarihi M.Ö. 2000 yıllarına kadar uzanmaktadır. Bölgede bulunan tarihi eserlerden de anlaşılacağı üzere Türklerden önce burada, Bizans İmparatorluğu hüküm sürmüştür. 1071 Malazgirt Savaşından sonra Anadolu’ nun kapısının Türklere açılması ile birlikte Anadolu’ ya Türk akınları yapılmıştır.
Büyük Selçuklu Hükümdarı Melihşah döneminde Kutalmışoğlu Süleyman Şah Anadolu’ ya akınlar düzenlemiş ve bu akınların sonuncunca İznik’ e kadar ilerlemiştir. Süleyman Şah Konya’ ya geldiği zaman burasını fethetmiş, ilçemizin bulunduğu bölgeye de akıncılarını göndererek buranın fethini de sağlamıştır. Bu tarihten itibaren İlçemiz bölgesi Türk hakimiyeti altına girmiştir. Konya’ nın Türkleştirilmesi esnasında bu bölgeye Orta Asya’ dan (Horasan) Türk aileleri gelerek yerleşmişlerdir.
İlçemizin ismini alışı ile çeşitli rivayetler bulunmakta olup bunların içinde olasılığı en güçlü olan iki rivayet bulunmaktadır:
- Selçuklular döneminde bölgede, Ahu Bey isimli bir beyin yaşadığı, Ahu Bey’ e istinaden de Ahurlu ismini alarak zamanla Ahırlı’ ya dönüştüğüdür.
- Diğer bir rivayete göre ise, Selçuklular döneminde Bozkır’ ı ilk fetheden Bozkır Bey’ in at bakıcısının bu bölgede yerleştiği ve Ahırlı adının buradan geldiği söylenmektedir.
İLKÇAĞLARDAN GÜNÜMÜZE AHIRLI
Ahırlı ilçesi, antik çağlarda Asia Mineur olarak bilinen Anadolu’ da İç Anadolu platosunun güneyinde bulunan İsauriç bölgesinde yer alır. Kuzey ve Kuzeydoğusu; Lykaonia, batısı; Pisidia, güney ve güneybatısı; Pamphilia, güneydoğusu; Cilicia ve Capadokia bölgeleri ile çevrili bulunan İsauria bölgesinin sınırları içindedir. Bu bölge M.Ö. 2000 yıllarında Anadolu’ da büyük devletler kuran Hititler, Persler, İskitler, Kimmetler ve Bergamalıların hakimiyeti altına girmiştir.
Buraya M.Ö. IV. Yüzyılın son çeyreğinde Büyük İskender İmparatorluğu hakim olmuştur. M.Ö. I. Yüzyılda Büyük Roma İmparatorluğunun sınırları içine girmiştir. 26 Ağustos 1071 Malazgirt Zaferine kadar Bizans’ ın hakimiyetinde kalmıştır.
Toros dağlarının sarp, geçit vermeyen vadileri ve tepelerinde yaşayan İsauira halkının geçim kaynağını korsanlık ve esir ticareti teşkil etmiştir. Bölgede toprak kesiminin az oluşu ve tepelik olması sebebiyle halk, bu tepeleri bir yere toplayarak araziye kazma ile buğday ekerek hayatlarını sürdürmüştür. Bölge halkı, Akdeniz’deki limanlardan faydalanarak, Toros Dağlarını üst olarak kullanmışlardır.
Ahırlı İlçesinin de eski çağlarda İsauriç bölgesinde bir askeri bölge olduğu sanılıyor. Çarşı Camii Avlusunun duvarına yerleştirilen, bir tabule ansata (ayna, kulplu çerçeve biçiminde tasvir edilen bir kubbe) de M.Ö. I. Yüzyılda İsauira bölgesinde yaşayan “DEMETRİONTOS” adlı bir askeri komutana aittir.
Bölge, İstanbul’ u fethetmeye gelen İslam gazileri tarafından İslamlaştırılmaya başlanmıştır. Bu mücahid gaziler Anadolu’ nun Hristiyan, Rum, Ermeni ve Süryani halkı ile dini ve kültürel yönde münasebetlerde bulunarak Malazgirt’ten üç asır önce Müslüman-Türk ordularına zemin hazırlayarak bölgenin fethini kolaylaştırmışlardır. Bu manevi liderler arasında Ahırlı Erdoğan Köyünde medfun bulunan Şeyh Muhammet Celalettin Hazretleri başta gelir.
Ahurlu, Anadolu’ nun fethinden sonra özellikle, Haçlı seferlerinde Kıbrıs ve Alanya’ dan Anadolu’ ya saldıran Haçlı sürülerine karşı Anadolu Selçuklularının da Bizanstan beri devam eden askeri ve atlı birliklerinin at tavlalarının bulunduğu bir askeri merkez ve üst olarak görev yapmıştır. Bu görevi yapan İçel Türkmenlerinden olan Dodurga Oğuz Beylerinden meydana gelen, Ahurlu Beyleri, o dönemden beri bölgeyi kahramanca savunmuşlardır. Atların yetiştirildiği bu ahırlar ; eski camii (Aşağıoluk ve Hansıdı) mevkiinde bulunan yoldur. En eski yerleşim bölgelerinde Dodurga, Doğancı Deresi ve Gavur Öreni mevkileridir. O dönemlerde, İlçenin su ihtiyacı da eski camii altında bulunan su sarnıcından karşılanmaktaydı.
Kasaba, Karamanoğulları döneminde de aynı görevi üstlenmiş, İbrahim Bey (Ö.1454) bu bölgede vakıflar kurmuştur.
İçel Türkmenlerinin Taşlık Silifke’ de yaşayan Bozkır Oymağı, II Beyazıd Döneminde Bozkır Bey ve Kanuni döneminde Bozkır Bey’ in oğlu Hüseyin Bey’ in reisliğinde bugünkü Bozkır ve Ahırlı İlçesi çevrelerinde hüküm sürmüştür.
Kanuni’ nin torunu olan II. Murad döneminde Ahırlı; Konya, Beyşehir Sancağı, Bozkır kazasına bağlı Ahurlu Köyü olarak …….. Bey’ i zeametidir. Bu Köyde Hacı Bektaş-ı Veli’ nin müridi olan Abdal Musa halifelerinden Abdal Ahmed adlı mürşidin zaviye ve zaviye hizmetkarlarının elinde çeşitli arazi tasarruflarındandır.
Ayrıca son dönemlere kadar kasaba, Alanya,Akseki, Manavgat,Beyşehir,Bozkır ve Çumra İlçeleri ve köylerinin ihtiyaçlarını karşıladıkları elli demirci, elli leblebici, otuz kunduracı, dört dokumacı, on nalbant, on marangoz, on duvarcı ustası, on bakkal, onbeş terzi, yirmi kasap vs. gibi 394 esnafın faaliyet gösterdiği bir ticaret merkezi idi.
1963 yılında Belediye Teşkilatı kurulan Ahırlı, Bozkır ilçesinin Nahiye merkezlerinden biri idi.
09.05.1990 tarih ve 3644 Sayılı 130 İlçe Kurulması Hakkında Kanun ile Bozkır İlçesinden ayrılarak, Akkise Kasabası, Aliçerçi, Bademli, Balıklava, Büyüköz, Çiftlik, Erdoğan, Karacakuyu, Kayacık, Kuruçay ve Küçüköz köylerinin kendisine bağlanması ile İlçe olmuştur. 31 Temmuz 1991 tarihinden itibaren de ilçelik faaliyetine başlamıştır.
İlçemizde havaalanı mevcut olmayıp, deniz ve demiryolları ile herhangi bir bağlantısı da mevcut değildir. İlçemizin Konya’ya uzaklığı Bozkır İlçesi üzerinden (137) km. Seydişehir üzerinden (130) km. dir. İlçeye bağlı Akkise Kasabasından geçerek Akören İlçesi güzergahından İl’ e uzaklığı (100) km.dir.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi çalışmalarının tamamlanmış olup, 2009 yılı verilerine göre ilçenin toplam genel nüfus sayısı 5.519’dur. Bu nüfusun 967’si ilçe merkezinde, 4.552’ si kasaba ve köylerde ikamet eder.
Nüfusun Dağılımı :
- AHIRLI MERKEZ 967
- AKKİSE KASABASI 3.125
- ALİÇERÇİ KÖYÜ 65
- BADEMLİ KÖYÜ 400
- BALIKLAVA KÖYÜ 238
- BÜYÜKÖZ KÖYÜ 67
- ÇİFTLİK KÖYÜ 236
- ERDOĞAN KÖYÜ 87
- KARACAKUYU KÖYÜ 56
- KAYACIK KÖYÜ 140
- KURUÇAY KÖYÜ 115
- KÜÇÜKÖZ KÖYÜ 23
TOPLAM : 5.519
